Vì sao tư duy ‘tiết kiệm’ tiền lại đang âm thầm giết chết doanh nghiệp của bạn?

Bạn đang xây dựng một nhà tù cho chính mình?

Nếu bạn mở lịch làm việc ra và thốt lên, “Tôi không có thời gian”, hoặc nhìn vào tài khoản công ty và tự nhủ, “Mình không đủ tiền chi cho việc này”, thì tôi phải thành thật với bạn: bạn không đang tư duy như một người làm chủ tự do. Bạn đang tư duy như một tù nhân.

Các nhà sáng lập thành công, họ không hỏi “Cái này tốn bao nhiêu tiền?”. Họ hỏi: “ROI (Tỷ suất hoàn vốn) là gì nếu nó thành công?”. Chỉ một thay đổi nhỏ trong câu hỏi này sẽ quyết định bạn được giải thoát hay tiếp tục mắc kẹt trong một “nhà tù” đội lốt doanh nghiệp. Khi tôi nhận ra điều này, tôi đã chuyển từ một người làm việc 15 tiếng mỗi ngày, bị chính công việc kinh doanh của mình nuốt chửng, sang xây dựng hai công ty vận hành có hệ thống chỉ với chưa đầy 4 giờ làm việc của tôi mỗi ngày. Điều đó cho tôi sự tự do để phát triển, đi du lịch và không bao giờ phải lo lắng về tiền bạc nữa.

Trong bài viết này, tôi sẽ chỉ cho bạn chính xác cách tôi đã làm điều đó.

Sự chuyển đổi mạnh mẽ nhất: Từ ‘cắt giảm chi phí’ sang ‘đầu tư chiến lược’

Hầu hết các nhà sáng lập bị mắc kẹt không phải vì họ không làm việc đủ chăm chỉ, mà vì họ ra quyết định tài chính như những người đang túng thiếu. Đây là cách để bạn biết mình đang ở trong tư duy nào. Tư duy chi phí (expense thinking) luôn tập trung vào việc bảo toàn những gì bạn đang có. Đó là tư duy khan hiếm. Ngược lại, tư duy ROI (ROI thinking) tập trung vào việc nhân lên những gì bạn có. Đó là tư duy đủ đầy.

“Tư duy chi phí cắt giảm để tồn tại. Tư duy ROI đầu tư chiến lược để phát triển thịnh vượng.”

Hãy xem sự khác biệt trong cách đặt câu hỏi:

Số phận doanh nghiệp của bạn được quyết định bởi những câu hỏi bạn đặt ra mỗi ngày. Nếu mỗi khi một cơ hội đến, bạn lại chần chừ và nói “đắt quá”, điều bạn thực sự đang nói là: “Tôi không tin mình sẽ nhận lại được giá trị tương xứng”. Sự thiếu niềm tin này chính là rào cản lớn nhất.

Hai kiểu nhà sáng lập: Người là nút thắt cổ chai, người tăng trưởng cấp số nhân

Tôi đã nhận thấy có hai loại nhà sáng lập rất rõ rệt. Khi bạn thấy một chương trình mastermind cao cấp có giá 1,7 tỷ đồng, bạn nghĩ gì?

• Nhà sáng lập 1 (Nút thắt cổ chai): “Trời ơi, đắt kinh khủng. Không đời nào mình chi một số tiền lớn như vậy.“
• Nhà sáng lập 2 (Tăng trưởng cấp số nhân): “Chà, nếu mình có được chỉ 3-4 khách hàng cao cấp từ các mối quan hệ và chiến lược trong đó, khoản đầu tư này đã được hoàn vốn gấp nhiều lần.”

Nhà sáng lập thuộc nhóm 1 cuối cùng sẽ trở thành nút thắt cổ chai cho chính sự phát triển của họ. Họ quá tập trung vào chi phí trước mắt mà bỏ lỡ những cơ hội có tiềm năng thay đổi cuộc chơi. Ngược lại, nhà sáng lập thuộc nhóm 2 trải nghiệm sự tăng trưởng cấp số nhân vì họ liên tục thực hiện các thử nghiệm và theo đuổi những cơ hội có ROI tiềm năng cao. Vấn đề không phải là tiêu tiền một cách liều lĩnh, mà là tính toán lợi nhuận tiềm năng, chứ không chỉ đơn thuần là chi phí bỏ ra.

Câu chuyện tái định vị thương hiệu: Cú đầu tư gần 2 tỷ đồng mang về 50 tỷ doanh thu

Tôi sẽ kể cho bạn nghe một câu chuyện đã thay đổi hoàn toàn cách tôi nhìn nhận về tiền bạc. Năm 2018, công ty truyền thông Herb của tôi đạt doanh thu khoảng 7 tỷ đồng mỗi tháng. Con số nghe có vẻ ấn tượng, nhưng chúng tôi đã chạm ngưỡng, tăng trưởng chững lại và ngành công nghiệp ngày càng cạnh tranh.

Tôi biết chúng tôi cần một cuộc “đại tu” thương hiệu toàn diện: thiết kế mới, website mới, chiến lược nội dung mới. Khi tôi nhận được báo giá, con số là 78.000 USD (gần 2 tỷ đồng). Phản ứng tức thì của tôi là tư duy chi phí thuần túy: “Quá nhiều tiền cho một lần thay đổi nhận diện. Website cũ vẫn đang hoạt động tốt mà.”

Tôi đã dành nhiều tuần để tìm các giải pháp thay thế rẻ hơn, từ freelancer đến template, thậm chí tự hỏi liệu mình có thể tự làm với nửa giá không. Rồi một buổi tối, khi đang ăn tối cùng người cố vấn của mình, tôi đã hỏi ông về tình huống này. Ông đặt nĩa xuống, nhìn thẳng vào tôi và hỏi một câu khiến tôi sững sờ:

“Cái giá của việc không thay đổi gì trong một năm tới là bao nhiêu, Matt?”

Câu hỏi đó như một tia sét. Tôi bắt đầu tính toán. Doanh thu hiện tại: 7 tỷ/tháng. Doanh thu dự kiến với thương hiệu mới (một ước tính thận trọng): 11 tỷ/tháng. Chênh lệch là 4 tỷ mỗi tháng. Chi phí cơ hội của việc không hành động là gần 50 tỷ đồng trong một năm. Đột nhiên, khoản đầu tư gần 2 tỷ kia trông hoàn toàn khác. Nó không phải là một chi phí, mà là một khoản đầu tư với lợi nhuận tiềm năng 25 lần chỉ trong một năm.

Ngày hôm sau, tôi phê duyệt dự án. Một năm sau, doanh thu hàng tháng của chúng tôi không chỉ đạt mốc 11 tỷ, mà đã vượt qua 12.5 tỷ. Khoản “chi phí” gần 2 tỷ đó đã tạo ra hơn 50 tỷ đồng doanh thu tăng thêm chỉ trong năm đầu tiên.

Đầu tư 1.7 tỷ vào hệ thống video và thu về 21 tỷ lợi nhuận

Mô thức này lặp lại một lần nữa khi tôi xây dựng Founder OS. Tôi đã đầu tư 68.000 USD (khoảng 1.7 tỷ đồng) vào một hệ thống sản xuất video chuyên nghiệp, sớm hơn rất nhiều so với giai đoạn mà hầu hết mọi người cho là “hợp lý”.

Một founder trong cộng đồng đã hỏi tôi: “Sơn ơi, làm sao anh có thể biện minh cho một khoản chi lớn như vậy khi mới bắt đầu?”

Tôi nói với anh ấy rằng đó không phải là một khoản chi phí, đó là một cỗ máy tạo ra doanh thu. Hệ thống video đó đã tạo ra hơn 840.000 USD (hơn 21 tỷ đồng) doanh số trong 90 ngày đầu tiên. Nó cho phép chúng tôi tạo ra nội dung chất lượng cao một cách nhất quán, xây dựng niềm tin và thu hút đúng đối tượng khách hàng. Đây chính là sức mạnh của việc nhìn xa hơn con số trên hóa đơn.

Sai lầm chí mạng: Tiết kiệm tiền nhưng lãng phí thời gian

Có hai loại tiền tệ trong kinh doanh: tiền bạc và thời gian. Chỉ một trong số chúng là vô hạn. Mỗi ngày, các nhà sáng lập đều mắc phải một sai lầm chết người: họ tiết kiệm tiền, nhưng lại phung phí thời gian.

• Họ tự làm website để tiết kiệm 125 triệu đồng, nhưng dành 40 giờ để vật lộn với nó.
• Họ tự làm sổ sách kế toán để tiết kiệm 12 triệu/tháng, nhưng lãng phí 6 giờ mỗi tháng vào một công việc họ ghét và không giỏi.
• Họ tự viết content để tiết kiệm 10 triệu, nhưng dành 10 giờ để tạo ra thứ không hề chuyển đổi.

Đây chính là cái bẫy tự thân mà rất nhiều chủ doanh nghiệp đang mắc phải. Bạn nghĩ rằng mình đang khôn ngoan khi tiết kiệm một khoản tiền nhỏ, nhưng thực tế, bạn đang đánh đổi tài sản quý giá và không thể tái tạo nhất của mình: thời gian và sự tập trung.

“Tiền bạc có thể tái tạo, thời gian thì không. Chìa khóa để thoát khỏi cái bẫy tự thân không phải là làm việc chăm chỉ hơn, mà là thay đổi cách bạn tư duy về tiền.”

Thời gian bạn đáng lẽ có thể dùng để gọi điện cho khách hàng tiềm năng, xây dựng quan hệ đối tác, hay vạch ra chiến lược tăng trưởng, thì lại bị chôn vùi trong những công việc có giá trị thấp.

Tiền có thể tái tạo, thời gian thì không: Chìa khóa để thoát khỏi cái bẫy

Sự thay đổi quan trọng nhất không phải là về chiến thuật, mà là về danh tính. Bạn phải quyết định mình là ai. Một người cắt giảm chi phí để tồn tại, hay một người đầu tư chiến lược để phát triển? Một người nhìn thấy chi phí, hay người kia nhìn thấy cơ hội? Một người chơi phòng thủ, người kia chơi tấn công. Một người mãi mắc kẹt, người kia vươn lên tầm cao mới.

Kết luận: Đừng hỏi ‘tốn bao nhiêu?’, hãy hỏi ‘ROI là gì?’

Lần tới khi bạn đối mặt với một quyết định đầu tư quan trọng, dù là thuê một nhân sự mới, tham gia một chương trình đào tạo, hay triển khai một hệ thống mới, đừng chỉ hỏi: “Cái này tốn bao nhiêu tiền?”.

Hãy tự hỏi mình hai câu này:

1. ROI là gì nếu nó thành công?
2. Cái giá của việc không làm gì là bao nhiêu?

Sự thay đổi trong tư duy này có thể là khác biệt giữa việc dậm chân tại chỗ và việc xây dựng một doanh nghiệp trong mơ. Câu hỏi thực sự không phải là liệu bạn có đủ khả năng để đầu tư hay không, mà là liệu bạn có đủ khả năng để không đầu tư hay không.

Nếu bạn đã mệt mỏi với việc trở thành nút thắt cổ chai trong chính doanh nghiệp của mình và muốn một doanh nghiệp phục vụ cuộc sống của bạn thay vì nuốt chửng nó, đã đến lúc cài đặt những hệ thống có thể suy nghĩ thay bạn. Đó chính là những gì chúng tôi làm tại The One-Person System. Hãy bắt đầu thay đổi tư duy của bạn ngay hôm nay.