Bạn có bao giờ cảm thấy mình phải gồng mình để trở thành một người lãnh đạo “hoàn hảo”? Luôn mạnh mẽ, luôn có năng lượng, luôn giải quyết được mọi vấn đề? Sơn từng như vậy đó. Cái cảm giác phải luôn tỏ ra ổn để người khác yên tâm đi theo… nó mệt mỏi như chờ crush trả lời tin nhắn cả đêm vậy.
Nhưng bạn biết không, định nghĩa về một người lãnh đạo đáng tin và thành công đang thay đổi rất nhanh. Nó không còn chỉ là truyền cảm hứng từ những câu chuyện “tôi đã làm được, bạn cũng vậy”. Nó đang dịch chuyển sang một thứ sâu sắc hơn, đó là năng lượng sống, là sự bình an toát ra từ bên trong. Well-being không chỉ là một chủ đề “chia sẻ” trên mạng xã hội, nó là nền tảng để bạn thực sự kết nối với người khác.
Mình tin, trong 3-5 năm tới, “thương hiệu lãnh đạo” sẽ không còn là hình ảnh bóng bẩy được xây dựng từ bên ngoài, mà là hiện thân của sự an toàn tinh thần mà bạn mang lại cho những người xung quanh. Đặc biệt là thế hệ Gen Z và Gen Alpha, họ không tìm kiếm một thần tượng “thành công” để ngưỡng mộ, họ cần một con người thật để được an tâm đồng hành. Theo báo cáo của Deloitte 2024, gần một nửa Gen Z thường xuyên cảm thấy căng thẳng, lo lắng. Họ khao khát môi trường làm việc nơi họ được lắng nghe và cảm thấy an toàn để là chính mình.
Vậy, làm sao để trở thành người lãnh đạo “thật” ấy? Nó bắt đầu từ chính bạn – từ những “cam kết sống” mà bạn dám thực hiện. Dưới đây là 3 “cam kết sống” từ những tập đoàn hàng đầu thế giới, cho thấy well-being đang định hình lại cuộc chơi lãnh đạo như thế nào.
LinkedIn đưa ‘well-being’ vào chỉ số đánh giá lãnh đạo: Khi sự bình an trở thành KPI
Chắc hẳn bạn cũng thấy sự thay đổi này trên LinkedIn dạo gần đây? Nền tảng kết nối chuyên nghiệp lớn nhất thế giới này đã chính thức đưa well-being trở thành một chỉ số được cân nhắc khi đánh giá hiệu quả của người lãnh đạo. Điều này nói lên điều gì?
Nó ngầm khẳng định rằng, một người lãnh đạo chỉ biết thúc đẩy kết quả, làm việc không ngừng nghỉ nhưng bỏ bê sức khỏe tinh thần của chính mình và của team, thì chưa đủ.
Thước đo mới không chỉ dừng lại ở doanh số hay lợi nhuận. Nó bao gồm cả khả năng tạo ra một môi trường làm việc mà ở đó, con người cảm thấy được trân trọng, được hỗ trợ và có thể duy trì sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống. Việc LinkedIn làm điều này cho thấy well-being đã vượt qua khỏi giới hạn của một trào lưu hay chủ đề “hot” nhất thời, trở thành một yếu tố chiến lược ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả kinh doanh và khả năng giữ chân nhân tài. Lãnh đạo cần hiểu rằng, sự bình an của họ, sự quan tâm của họ đến sức khỏe tinh thần của team, giờ đây là một phần không thể thiếu của năng lực lãnh đạo.
SAP đưa ’emotional safety’ vào EVP: Câu chuyện về nơi bạn được là chính mình
Emotional Safety (an toàn tinh thần) là một khái niệm ngày càng quan trọng. Nó không chỉ là không bị xúc phạm hay la mắng ở nơi làm việc, mà còn là cảm giác được tôn trọng, được lắng nghe ngay cả khi bạn nói ra một ý kiến khác biệt, hay thừa nhận một sai lầm. SAP, một trong những tập đoàn phần mềm lớn nhất thế giới, đã đưa khái niệm này vào EVP (Employee Value Proposition) – cam kết giá trị dành cho nhân viên. Họ muốn nhân viên của mình biết rằng, tại SAP, bạn được phép là chính mình.
Hãy tưởng tượng thế này: Thay vì lo sợ bị đánh giá mỗi khi bạn cảm thấy không ổn, bạn lại thấy yên tâm chia sẻ một cách chân thật. Thay vì giấu nhẹm một sai lầm vì sợ bị phạt, bạn lại chủ động báo cáo và cùng tìm giải pháp.
Đó chính là môi trường có emotional safety. Khi nhân viên cảm thấy an toàn về mặt tinh thần, họ dám mạo hiểm hơn (trong công việc, không phải rủi ro thiếu suy nghĩ), dám sáng tạo hơn, và dám thành thật hơn. Họ không còn phải lãng phí năng lượng vào việc phòng thủ hay che đậy cảm xúc thật. Câu chuyện thành công tại SAP không chỉ đến từ công nghệ vượt trội, mà còn từ nền tảng văn hóa cho phép con người được thở, được sai, và được là chính mình. Một người lãnh đạo trong môi trường như vậy sẽ là người chủ động xây dựng và duy trì sự an toàn đó.
EY tạo chiến dịch ‘We Care’: Vì sự chân thật quan trọng hơn sự hoàn hảo
EY, một trong Tứ Đại Kiểm Toán, đã khởi động chiến dịch video “We Care”. Điều đặc biệt là chiến dịch này không tô hồng hay nói những lời sáo rỗng về well-being. Thay vào đó, chính những nhân viên thật sự của EY đã chia sẻ về hành trình của họ đối mặt với áp lực, lo âu và thậm chí là kiệt sức (burnout).
Họ không cố gắng thể hiện mình luôn mạnh mẽ hay đã “chữa lành” hoàn toàn. Họ chỉ đơn giản là dám thành thật về những khó khăn mình đã trải qua.
Chiến dịch này mang lại một thông điệp mạnh mẽ: Sự chân thật và khả năng dễ bị tổn thương (vulnerability) của người lãnh đạo, và cả nhân viên, quan trọng hơn rất nhiều so với một hình ảnh hoàn hảo nhưng xa cách. Khi một người lãnh đạo dám chia sẻ rằng họ cũng có những ngày không ổn, rằng họ cũng cần thời gian để nghỉ ngơi, rằng họ cũng từng đối mặt với burnout, nó ngay lập tức tạo ra sự kết nối và đồng cảm sâu sắc. Nó cho phép người khác thấy rằng, họ không đơn độc trong những cuộc chiến thầm lặng của riêng mình. Đây là minh chứng cho thấy sự êm dịu, sự dễ bị tổn thương đúng lúc và đúng chỗ, lại là nguồn sức mạnh xây dựng niềm tin bền vững.
Áp dụng ‘cam kết sống’ vào thương hiệu lãnh đạo của bạn như thế nào?
Những ví dụ từ LinkedIn, SAP, EY không chỉ là câu chuyện của các tập đoàn lớn. Đó là những bài học mà bất kỳ ai đang xây dựng thương hiệu lãnh đạo, dù là trong một công ty, một đội nhóm nhỏ, hay đơn giản là thương hiệu cá nhân cho doanh nghiệp một người (one-person business), đều có thể áp dụng.
Vậy làm thế nào để biến well-being từ một chủ đề “chia sẻ” thành một năng lượng sống thật mà bạn mang theo mỗi ngày? Nó bắt đầu từ việc quay lại nhìn vào chính mình.
1. Bắt đầu từ sự tự nhận thức (Self-Awareness):
Đây là bước khó nhất nhưng cũng quan trọng nhất. Thay vì chỉ nhìn ra bên ngoài hay tập trung vào kết quả, hãy dành thời gian nhìn vào bên trong. Những hành vi, phản ứng của bạn trong công việc – liệu có đang đến từ một tổn thương cũ hay một nỗi sợ chưa được gọi tên? Có thể bạn làm việc gấp đôi người khác chỉ để chứng minh mình “đáng được ở đây”? Có thể bạn né tránh nghỉ ngơi vì sợ cảm giác vô dụng? Hay bạn dễ nổi giận khi người khác làm sai vì từng bị la mắng thậm tệ khi còn bé?
Sơn từng nghĩ mình phải luôn “on” 24/7, phải trả lời tin nhắn thật nhanh, phải tỏ ra bận rộn thì mới được xem là thành công. Nhưng hóa ra, đó là phản ứng từ nỗi sợ bị bỏ lại, sợ không đủ giỏi. Vô hình trung, áp lực mình đặt lên bản thân lại truyền sang cả những người xung quanh. Chỉ khi dừng lại, nhận ra điều đó, Sơn mới bắt đầu cho phép mình nghỉ ngơi thật và làm việc thật, không phải làm việc để chứng minh gì cả.
Thương hiệu cá nhân không trực tiếp chữa lành tổn thương của bạn, nhưng hành trình xây dựng thương hiệu dựa trên sự chân thật có thể là cánh cửa để bạn bắt đầu hành trình chữa lành đó.
Hãy thử trả lời những câu hỏi này một cách trung thực:
Câu hỏi tự vấn | Phản ánh điều gì? |
---|---|
Tôi đang cố “gánh team” vì trách nhiệm, hay vì sợ bị bỏ lại/thất bại? | Động lực hành động |
Tôi xây dựng thương hiệu để kết nối thật, hay để lấp đầy khoảng trống bên trong? | Mục đích của sự hiện diện |
Tôi có đang nói với team rằng nghỉ ngơi là cần thiết, nhưng bản thân thì chưa dám nghỉ? | Sự nhất quán giữa lời nói & hành động |
Tôi phản ứng thế nào khi người khác không hoàn hảo? | Mức độ an toàn tôi tạo ra |
2. Thực hành Well-being cho chính mình:
Bạn không thể cho đi thứ mình không có. Nếu bạn kiệt quệ về năng lượng và cảm xúc, bạn không thể tạo ra môi trường an toàn và bình an cho người khác. Hãy coi well-being không phải là xa xỉ phẩm, mà là điều kiện tiên quyết để bạn có thể lãnh đạo hiệu quả và bền vững. Điều này có thể đơn giản như việc cam kết tắt thông báo công việc sau 7 giờ tối, dành 30 phút mỗi ngày để đi dạo, hoặc cho phép bản thân có một ngày “làm việc chậm” khi cần.
Sơn từng nghĩ cứ làm hùng hục thì mới ra kết quả. Có những tuần làm việc 7 ngày, mỗi ngày 10-12 tiếng. Kết quả là gì? Kiệt sức, cáu gắt, và hiệu suất thực tế lại giảm. Bài học xương máu đó khiến Sơn nhận ra, tự động hóa và tối ưu workflow cá nhân không chỉ là về hiệu quả công việc, mà còn là để giải phóng thời gian và năng lượng cho chính mình. Một trong những công cụ và phần mềm hỗ trợ tốt nhất cho well-being của Sơn chính là công cụ quản lý dự án và tự động hóa email. Nó giúp Sơn thoát khỏi những việc lặp đi lặp lại, có thêm thời gian để thở.
3. Dám thể hiện sự chân thật và dễ bị tổn thương (một cách có chừng mực):
Đây không có nghĩa là biến nơi làm việc thành phòng trị liệu tâm lý. Nó có nghĩa là bạn dám thừa nhận mình không phải là siêu nhân. Khi phù hợp và đúng ngữ cảnh, hãy chia sẻ về những bài học từ thất bại, những lúc bạn cảm thấy khó khăn, hay đơn giản là thừa nhận “Tôi không biết” hoặc “Tôi cần giúp đỡ”.
Khi bạn dám thể hiện sự vulnerability, bạn tạo ra một lời mời ngầm cho người khác cũng được phép làm điều tương tự.
Thay vì nói “Mọi người hãy cân bằng công việc và cuộc sống nhé!” rồi bản thân thì làm việc đến 11 giờ đêm, hãy thử nói “Hôm nay tôi sẽ off sớm để dành thời gian cho gia đình” (nếu bạn thực sự làm thế). Hành động của bạn mới là thông điệp mạnh mẽ nhất.
4. Xây dựng môi trường an toàn cho team/cộng đồng:
Lãnh đạo well-being không chỉ là về bạn, mà còn là về những người bạn đang dẫn dắt. Hãy chủ động tạo ra các buổi check-in ngắn không chỉ về công việc mà còn về cảm xúc, khuyến khích phản hồi thẳng thắn mà không sợ bị “trả đũa”, và tôn trọng ranh giới cá nhân của mỗi người. Đừng ngại ngần nói về mental health một cách cởi mở, loại bỏ kỳ thị xung quanh chủ đề này.
Thương hiệu lãnh đạo: Hơn cả lời nói, đó là cam kết sống lành
Thương hiệu lãnh đạo thành công trong tương lai không chỉ được xây dựng trên những bài phát biểu hùng hồn hay những thành tích ấn tượng. Nó được xây dựng trên nền tảng của sự bình an nội tại, sự chân thật, và khả năng tạo ra an toàn tinh thần cho những người xung quanh.
Nó là sự nhất quán giữa điều bạn nói và cách bạn sống mỗi ngày. Đó là một cam kết sống lành, không chỉ cho bản thân, mà để từ đó, bạn có đủ đầy để lan tỏa sự lành mạnh ấy đến team, đến khách hàng, đến cộng đồng của mình.
Thay vì chỉ “chia sẻ để truyền cảm hứng”, hãy dám sống đúng và đủ sâu để người khác cảm thấy an toàn khi đi theo bạn.
Hành trình này không yêu cầu sự hoàn hảo ngay từ đầu. Nó đòi hỏi sự dũng cảm để nhìn lại mình, sự kiên trì để thực hành well-being cho bản thân, và sự chân thành để kết nối với người khác bằng con người thật nhất của mình.
Tóm tắt lại những “cam kết sống” quan trọng:
Cam kết | Tại sao quan trọng? | Bắt đầu từ đâu? |
---|---|---|
Tự nhận thức: Hiểu rõ động lực và tổn thương của mình. | Nền tảng cho mọi thay đổi tích cực. | Dành thời gian tự vấn, quan sát phản ứng của bản thân. |
Thực hành Well-being cá nhân: Chăm sóc sức khỏe tinh thần & thể chất. | Để có năng lượng và sự bình an để cho đi. | Thiết lập ranh giới, lịch trình nghỉ ngơi, áp dụng hệ thống tác vụ và tự động hóa bằng AI/No-code để giải phóng thời gian. |
Chân thật & Dễ bị tổn thương: Dám thể hiện con người thật (có chừng mực). | Xây dựng niềm tin và sự kết nối sâu sắc. | Chia sẻ bài học từ thất bại, thừa nhận khi không biết/cần giúp đỡ (trong môi trường phù hợp). |
Xây dựng môi trường an toàn: Tạo không gian cho người khác được là chính mình. | Thúc đẩy sáng tạo, sự gắn kết và hiệu suất bền vững. | Lắng nghe chủ động, khuyến khích phản hồi, cởi mở nói về mental health. |