Câu chuyện về việc mất đi chính mình khi công ty sụp đổ
Khi mọi người hỏi bạn làm nghề gì, thực ra họ đang cố gắng định vị bạn là ai. Với hầu hết chúng ta, công việc chính là danh tính. Điều này càng đúng hơn với những người làm chủ, những founder. Doanh nghiệp có thể chiếm trọn tâm trí bạn. Nó là đứa con tinh thần, là lý do bạn thức dậy mỗi sáng. Tôi đã từng cảm thấy chính xác như vậy với công ty đầu tiên của mình. Nhìn từ bên ngoài, đó là một thành công rực rỡ. Nhưng bên trong, tôi đã đổ toàn bộ cuộc sống và danh tính của mình vào nó. Và rồi, khi công ty không còn, tôi có cảm giác như phần lớn nhất của con người mình đã biến mất.
Điều tồi tệ hơn là khi mất công ty, tôi cũng mất luôn toàn bộ hệ thống và công sức đã đổ vào để gây dựng nó. Cảm giác trống rỗng và mất phương hướng đó đã vô tình dẫn tôi đến một khám phá làm thay đổi tất cả. Đó là lúc tôi nhận ra một sự thật đau đớn nhưng cần thiết: bạn không phải là công ty của bạn. Và đây là hành trình tôi tìm lại chính mình.
Bài học 1: Bạn không phải công ty, hãy coi mình là ‘người quản lý tài sản’
Tôi đã tình cờ xem một bộ phim tài liệu về Carl Icahn, một nhà quản lý quỹ đầu cơ điều hành một đế chế trị giá hàng tỷ đô la. Khác với tôi, ông ấy không hề tỏ ra căng thẳng hay kiệt sức. Trái lại, ông là một trong những người hạnh phúc nhất tôi từng thấy khi điều hành công ty. Khi nghe ông nói, tôi nhận ra một điều cốt lõi: ông không bao giờ nghĩ mình LÀ bất kỳ công ty nào của ông. Ông ấy là Carl. Ông tự coi mình là một người quản lý tài sản (asset manager).
Danh tính của ông được “đa dạng hóa” giữa các tài sản ông sở hữu, thay vì đổ dồn tất cả vào một thứ duy nhất. Nếu một công ty bị đóng cửa hay bán đi, ông không mất ngủ. Bởi vì chúng chỉ là một phần nhỏ trong danh tính của ông mà thôi.
Tư duy này đã thay đổi hoàn toàn cách tôi tiếp cận công việc. Thay vì đầu tư 100% bản thân vào một công ty, phát triển nó, bán nó, rồi mất đi chính mình, tôi bắt đầu một hành trình mới.
Bạn hãy thử nghĩ xem, khi bạn là “người quản lý tài sản”, các thách thức của doanh nghiệp không còn là thất bại của cá nhân bạn nữa. Chúng chỉ đơn thuần là những bài học, những dữ liệu để bạn phân tích, điều chỉnh và tiếp tục tiến lên. Đây chính là bước đầu tiên để tách mình khỏi doanh nghiệp và tìm lại sự tự do.
Bài học 2: Xây dựng thương hiệu cá nhân như một ‘công ty mẹ’
Từ bài học trên, tôi bắt đầu xây dựng tài sản quan trọng nhất mà tôi sẽ luôn được hưởng lợi từ nó, dù có chuyện gì xảy ra đi nữa: đó là thương hiệu cá nhân. Tôi thích nghĩ về nó như một “công ty mẹ” (holding company) mang tên chính mình. Khi tôi phát triển thương hiệu cá nhân, bất kỳ công ty hay dự án nào tôi xây dựng dưới chiếc ô đó đều được tạo ra để phục vụ tôi, tham vọng của tôi, tầm nhìn của tôi, và mục tiêu của tôi.
Điều này không chỉ giúp tôi, mà còn giúp các công ty của tôi phát triển mạnh mẽ hơn. Khi một dự án gặp khó khăn, mất khách hàng chủ chốt, hay không đạt mục tiêu tăng trưởng, điều đó không có nghĩa là tôi đã thất bại với tư cách một con người. Với tư duy của một “người quản lý tài sản”, những thách thức đó chỉ là bài học để tôi thích nghi và tiếp tục chiến thắng. Thương hiệu cá nhân là thứ đi cùng bạn mãi mãi, trong khi một công ty chỉ là một dự án có vòng đời nhất định.
Việc xây dựng thương hiệu cá nhân không phải là để trở nên nổi tiếng. Đó là việc xây dựng một nền tảng vững chắc cho sự nghiệp, một “tài sản” không thể bị ai lấy đi.
Ngày nay, khi công ty cũ của tôi đã bán đi, tôi không còn tồn tại mờ nhạt trên mạng nữa. Uy tín của tôi không còn bị trói buộc vào một thứ duy nhất nằm ngoài bản thân. Ngược lại, tôi có một cộng đồng những người theo dõi thương hiệu cá nhân của mình, và uy tín đó mở rộng ra bất kỳ dự án nào tôi khởi xướng trong tương lai. Đó chính là sức mạnh của việc sở hữu “công ty mẹ” của riêng bạn.
3 lợi ích vàng khi tách biệt danh tính và doanh nghiệp
Khi bạn thực sự tách biệt được bản thân khỏi công việc kinh doanh và xây dựng thương hiệu cá nhân làm cốt lõi, bạn sẽ nhận được những lợi ích vô giá mà tiền bạc không thể mua được. Đây không chỉ là lý thuyết, mà là những gì tôi đã trực tiếp trải nghiệm.
1. Sức khỏe tinh thần cải thiện rõ rệt, giảm áp lực
Lợi ích đầu tiên và quan trọng nhất chính là sự bình yên trong tâm trí. Bạn không còn bị giằng xé bởi nỗi sợ thất bại nữa. Áp lực “sống còn” với công ty biến mất. Thay vào đó, bạn làm việc với một cường độ cao nhưng vẫn giữ lại đủ năng lượng cho sự phát triển cá nhân và hạnh phúc của riêng mình. Việc kinh doanh sẽ nuôi dưỡng trạng thái tinh thần của bạn, thay vì bào mòn nó. Sự tự do này thật sự vô giá.
2. Doanh nghiệp phát triển bền vững, dễ dàng đối phó thách thức
Khi bạn không còn coi công ty là “cái tôi” của mình, bạn sẽ có một cái nhìn khách quan và sáng suốt hơn. Bạn dễ dàng đưa ra những quyết định khó khăn, chẳng hạn như đóng một mảng kinh doanh không hiệu quả, mà không cảm thấy như đang “cắt đi một phần cơ thể”. Sự tách biệt này giúp bạn linh hoạt hơn, và doanh nghiệp của bạn cũng nhờ đó mà trở nên bền vững và kiên cường hơn trước sóng gió.
3. Thương hiệu cá nhân tồn tại độc lập, tạo đòn bẩy cho tương lai
Đây là lợi ích mang tính chiến lược dài hạn. Thương hiệu cá nhân của bạn là một tài sản trường tồn. Khi Bitmaker (công ty cũ của tôi) được bán, tôi gần như không tồn tại trên mạng. Nhưng hôm nay, thương hiệu cá nhân Matt Gray có hàng triệu người theo dõi, và uy tín đó là đòn bẩy cho bất kỳ dự án nào tôi khởi xướng. Mọi người muốn kết nối với con người, không phải với logo. Xây dựng một cộng đồng những người hâm mộ cuồng nhiệt sẽ là nguồn chú ý vô tận cho các doanh nghiệp hiện tại và tương lai của bạn.
Để dễ hình dung hơn, hãy xem bảng tóm tắt sau:
| Yếu Tố | Khi Gắn Liền Với Công Ty | Khi Tách Biệt Khỏi Công Ty |
|---|---|---|
| Sức khỏe tinh thần | Căng thẳng, lo âu, sợ thất bại | Bình tĩnh, tự do, giảm áp lực |
| Ra quyết định | Cảm tính, bị chi phối bởi ‘cái tôi’ | Khách quan, dựa trên dữ liệu |
| Rủi ro | Mất công ty = Mất tất cả | Thất bại của 1 dự án chỉ là bài học |
| Tài sản dài hạn | Hệ thống, khách hàng của công ty | Thương hiệu cá nhân và uy tín |
Lời kết: Tư duy của CEO 1% để tìm lại tự do
Những CEO hàng đầu không coi mình là công ty. Họ là những nhà quản lý tài sản, và tài sản lớn nhất chính là bản thân họ. Họ không bị ám ảnh bởi chi phí, mà tập trung vào giá trị. Họ không làm việc quần quật đến kiệt sức, mà xây dựng hệ thống để có được tự do.
Việc tách mình khỏi doanh nghiệp không phải là một sự lựa chọn, mà là một yêu cầu bắt buộc nếu bạn muốn xây dựng một sự nghiệp bền vững và một cuộc sống trọn vẹn.
Đây chính là một phần cốt lõi của tư duy The One-Person System. Nó không chỉ giúp bạn làm việc hiệu quả hơn, mà còn giúp bạn sống một cuộc đời mà bạn thực sự mong muốn: một cuộc đời tự do, nơi bạn làm chủ thời gian, năng lượng và cả danh tính của mình. Đó mới là thành công thực sự.
Còn bạn thì sao? Bạn đang làm thế nào để cân bằng giữa ‘cái tôi’ và ‘đứa con tinh thần’ của mình? Hãy chia sẻ câu chuyện của bạn ở phần bình luận bên dưới nhé. Tôi rất muốn lắng nghe!