Bạn đang “lướt” hay đang “tạo”?
Thử nhìn vào thời gian sử dụng màn hình của bạn ngay lúc này xem. Không, thật đấy, hãy mở phần cài đặt và xem con số đó. Có điên rồ không khi thấy bạn đang lãng phí hàng giờ đồng hồ chỉ để lướt vô định? Đó là khoảng thời gian bạn lẽ ra có thể dùng để xây dựng, để bán hàng, và quan trọng nhất, để sáng tạo.
Bạn có bao giờ cảm thấy tội lỗi sau mỗi lần lướt mạng xã hội không? Cảm giác như mình vừa tiêu thụ cả một thế giới nhưng lại chẳng tạo ra được điều gì cho riêng mình. Nếu câu trả lời là có, bài viết này chính là dành cho bạn. Tôi sẽ không khuyên bạn vứt bỏ mạng xã hội hay thực hiện những thay đổi cực đoan. Thay vào đó, tôi sẽ chia sẻ một hệ thống 3 bước đơn giản nhưng mạnh mẽ để biến chiếc điện thoại thành công cụ sáng tạo, giúp bạn chuyển từ một người tiêu thụ thụ động thành một người sáng tạo chủ động.
Ai cũng là một người sáng tạo, vấn đề là bạn có ý thức hay không
Sự thật là, dù bạn có biết hay không, bạn đã là một người sáng tạo. Mỗi bình luận bạn để lại, mỗi tấm ảnh bạn chia sẻ, mỗi dòng trạng thái bạn đăng đều là một hành động sáng tạo. Vấn đề chỉ là, bạn có đang sáng tạo một cách có ý thức không? Hay bạn chỉ đang phản ứng lại một cách vô thức với những gì thuật toán đưa cho bạn?
Hành trình trở thành một nhà sáng tạo nội dung thực thụ không bắt đầu bằng việc phải có máy ảnh xịn hay kỹ năng dựng phim chuyên nghiệp. Nó bắt đầu bằng một sự thay đổi trong tư duy: chuyển từ tiêu thụ sang sáng tạo.
Bước 1: Sức mạnh của người quản lý ý tưởng
Bạn có biết không? Những người sáng tạo giỏi nhất cũng chính là những người quản lý ý tưởng giỏi nhất. Họ không đợi cảm hứng từ trên trời rơi xuống. Họ chủ động xây dựng một kho lưu trữ những điều truyền cảm hứng cho họ mỗi ngày. Họ biến hành động “lướt” vô tri thành một cuộc đi săn đầy mục đích.
Việc tuyển chọn ý tưởng không phải là sao chép. Đó là việc xây dựng một bộ sưu tập chất lượng cao để truyền cảm hứng, định hình phong cách và nâng cao chất lượng sản phẩm sáng tạo của chính bạn.
Khi bạn bắt đầu nhìn nhận bản thân như một curator, mọi thứ sẽ thay đổi. Một video hay không chỉ để giải trí, nó còn là một bài học về cách kể chuyện. Một thiết kế đẹp không chỉ để ngắm, nó là nguồn cảm hứng cho thương hiệu của bạn. Đây là cách bạn xây dựng đòn bẩy, tích lũy nó thành vốn liếng cho những sáng tạo trong tương lai.
Bước 2: Xây dựng hệ thống 5 kênh thu thập cảm hứng
Vậy, làm thế nào để “tuyển chọn” một cách hệ thống? Đây là 5 kênh tôi sử dụng hàng ngày để xây dựng hệ thống tri thức cá nhân (PKM) của mình, biến chiếc điện thoại thành một cỗ máy thu thập ý tưởng không ngừng nghỉ. Bạn không cần dùng tất cả, hãy bắt đầu với 1-2 kênh mà bạn thấy quen thuộc nhất.
| Kênh | Mục Đích Chính | Cách Thực Hiện |
|---|---|---|
| YouTube | Cảm hứng video & kỹ thuật | Tạo các playlist riêng cho: tiêu đề, thumbnail, ánh sáng, cách dựng, intro/outro. |
| Cảm hứng visual & video ngắn | Sử dụng tính năng ‘Collections’ để lưu các video ngắn, thiết kế, cách viết caption. | |
| X (Twitter) | Cảm hứng về copywriting & ý tưởng thô | Dùng tính năng ‘Bookmarks’ để lưu các dòng tweet hay, các thread phân tích sâu. |
| Cảm hứng thiết kế & thẩm mỹ | Tạo các ‘Board’ cho từng dự án (VD: mood board cho thương hiệu, layout website). | |
| MyMind | Bộ não thứ hai | Lưu tất cả những thứ còn lại: bài viết, hình ảnh, câu trích dẫn từ khắp nơi trên internet. |
1. YouTube: Trường học về video của tôi
Mỗi khi tôi xem được một video có góc quay đẹp, ánh sáng ấn tượng, hay một chiếc thumbnail khiến tôi phải bấm vào ngay lập tức, tôi không chỉ xem rồi bỏ qua. Tôi sẽ lưu nó vào các playlist đã tạo sẵn như: “Inspo – Ánh Sáng”, “Inspo – Thumbnails”, “Inspo – Dựng Phim”. Khi cần tham khảo để sản xuất video cho The One-Person System, tôi chỉ cần mở những playlist này ra. Nó giống như có một thư viện mẫu vô tận vậy.
2. Instagram: Kho tàng visual và video ngắn
Instagram là nơi tuyệt vời để tìm cảm hứng cho nội dung ngắn. Tôi dùng tính năng “Collections” để tạo các bộ sưu tập riêng: “Reels Ideas”, “Brand Style”, “Copywriting”. Một video có cách dùng text hay, một carousel có bố cục đẹp, một caption chạm đến cảm xúc – tất cả đều được tôi lưu lại. Đây là cách tôi đảm bảo nội dung của mình luôn mới mẻ và bắt kịp xu hướng một cách có chọn lọc.
3. X (Twitter): Cho kỹ năng copywriting
Tôi tin rằng X là nơi hội tụ những copywriter giỏi nhất thế giới. Rất nhiều ý tưởng lớn sau này bạn thấy trên YouTube thực chất bắt nguồn từ một dòng tweet. Tôi dùng “Bookmarks” trên X để lưu lại những ý tưởng sắc bén, những cách diễn đạt thông minh, những mẫu đồ họa đơn giản mà hiệu quả. Đây là nguồn nguyên liệu thô cực kỳ quý giá.
4. Pinterest: Xây dựng định hướng thẩm mỹ
Khi cần định hình phong cách cho một dự án mới, Pinterest là công cụ không thể thiếu. Ví dụ, khi cần làm việc với designer, thay vì nói những yêu cầu mơ hồ như “làm cho nó sang lên”, tôi sẽ gửi cho họ một mood board trên Pinterest mà tôi đã dày công sưu tập. Tôi lưu lại những hình ảnh, màu sắc, font chữ thể hiện đúng cái “vibe” mà tôi muốn. Điều này giúp loại bỏ phỏng đoán và đảm bảo mọi người cùng nhìn về một hướng.
5. MyMind: Viên ngọc ẩn cho sự sáng tạo
MyMind giống như một “bộ não thứ hai” của tôi vậy. Bất cứ thứ gì tôi thấy hay ho trên Internet – một câu nói, một bài báo, một thiết kế web – tôi đều gửi vào MyMind. Nó tự động sắp xếp và cho phép tôi tìm kiếm lại một cách dễ dàng. Đây là nơi tôi lưu trữ tất cả những mảnh ghép rời rạc, để rồi một ngày nào đó, chúng sẽ kết hợp lại thành một ý tưởng lớn.
Bước 3: Biến “lướt” thành “tạo” – Chuyển đổi từ tiêu thụ sang sáng tạo
Khi bạn đã có hệ thống, bạn không còn là một người tiêu dùng thụ động nữa, bạn tuyển chọn chủ động. Mỗi lần lướt Instagram hay YouTube là một cơ hội để làm giàu thêm cho kho ý tưởng của mình. Sự thay đổi nhỏ này tạo ra một tác động khổng lồ.
Khi bạn chỉ tiêu thụ, bạn đang đổ năng lượng của mình vào một cái hố không đáy. Nhưng khi bạn tuyển chọn và sáng tạo, bạn đang xây dựng một thứ có giá trị, đang học hỏi, và đang phát triển.
Bạn bắt đầu thấy những khuôn mẫu, những ý tưởng có thể phối trộn lại với nhau. Bạn không còn cảm thấy trống rỗng khi muốn viết một cái gì đó. Thay vào đó, bạn có cả một kho tài nguyên để tham khảo. Đây chính là lúc sự sáng tạo thực sự bắt đầu. Bạn không cần bắt đầu từ con số không, bạn bắt đầu từ một nền tảng vững chắc do chính bạn xây dựng.
Câu chuyện của tôi: Ngày tôi nhận ra giá trị của việc lưu trữ ý tưởng
Tôi vẫn nhớ có một thời gian, tôi cảm thấy kiệt sức. Tôi dành cả ngày để xem người khác thành công trên mạng, xem họ ra mắt sản phẩm, xây dựng cộng đồng. Tôi tiêu thụ rất nhiều, nhưng kênh YouTube và blog của tôi lại chẳng có gì mới. Tôi cảm thấy mình như một kẻ giả tạo, nói về hệ thống nhưng bản thân lại đang không làm gì.
Mọi thứ thay đổi vào một buổi chiều. Thay vì lướt tiếp, tôi quyết định làm một việc khác. Tôi mở YouTube, tìm một video có phong cách mà tôi thấy hay hay, và chỉ đơn giản là lưu nó vào một playlist mới có tên là “Dream Style”. Chỉ một hành động nhỏ đó thôi. Ngày hôm sau, tôi làm điều tương tự với một bài viết trên X. Dần dần, tôi có một bộ sưu tập nhỏ. Một tuần sau, khi ngồi xuống để lên ý tưởng cho video mới, tôi không còn nhìn vào màn hình trắng nữa. Tôi mở những bộ sưu tập của mình ra. Và rồi ý tưởng tuôn trào. Tôi kết hợp cách kể chuyện của video này với phong cách đồ họa của tweet kia. Trong 10 ngày sau đó, tôi đã quay 7 video YouTube và hơn 20 video ngắn. Tất cả chỉ bắt đầu từ việc lưu lại một ý tưởng thay vì lướt qua nó.
Thử thách của bạn: Biến 2 ý tưởng thành hành động ngay hôm nay
Kiến thức sẽ chỉ là kiến thức nếu bạn không hành động. Sau khi đọc xong bài viết này, bạn có thể tiếp tục lướt, hoặc bạn có thể bắt đầu xây dựng. Tôi thách bạn: Hãy chọn ra 2 điều từ bài viết này và thực hiện chúng ngay lập tức.
Có thể là:
- Tạo một playlist mới trên YouTube tên là “Cảm Hứng”.
- Tạo một Collection mới trên Instagram tên là “Ý Tưởng Hay Ho”.
- Lưu 3 dòng tweet mà bạn thấy tâm đắc vào Bookmarks.
- Tải MyMind về và lưu ý tưởng đầu tiên của bạn.
Đừng chờ đợi. Hãy bắt đầu xây dựng kho tài sản sáng tạo của bạn ngay từ hôm nay. Bạn sẽ ngạc nhiên về sự thay đổi mà nó mang lại. Nếu bạn muốn có một hệ thống toàn diện hơn để xây dựng doanh nghiệp một người của mình, hãy khám phá thêm tại The One-Person System.