Bạn đã mua lại thời gian của mình, nhưng để làm gì?
Tôi từng chứng kiến một câu chuyện quen thuộc. Một người bạn founder, sau nhiều năm cày cuốc, cuối cùng cũng xây dựng được một đội ngũ và bắt đầu ủy thác công việc. Anh ấy tự hào khoe với tôi: “Cuối cùng cũng có thời gian rảnh rồi Sơn ạ!”. Nhưng chỉ vài tuần sau, tôi thấy anh ấy quay cuồng trong những việc còn vụn vặt hơn trước: kiểm tra từng email của nhân viên, tự tay sắp xếp lại kho hàng, hay chỉ đơn giản là lướt mạng xã hội vì… không biết làm gì.
Anh ấy đã thành công mua lại thứ tài sản quý giá nhất là thời gian, nhưng rồi lại lãng phí nó. Câu chuyện này không hề hiếm. Rất nhiều founder, sau khi thoát khỏi cảnh “làm việc trong doanh nghiệp” (working in the business), lại loay hoay không biết làm thế nào để “làm việc vì doanh nghiệp” (working on the business) một cách hiệu quả. Bạn có thấy mình trong đó không? Bạn đã mua lại thời gian, nhưng câu hỏi lớn là: để làm gì?
Cái bẫy ‘Lấp Đầy Chỗ Trống’ và chi phí cơ hội đắt giá
Vấn đề không nằm ở việc có thời gian rảnh, mà là tâm lý tự nhiên của chúng ta muốn lấp đầy khoảng trống. Khi lịch làm việc đột nhiên thưa thớt, chúng ta cảm thấy bồn chồn, thậm chí tội lỗi. Và thế là, chúng ta tìm mọi cách để “bận rộn” trở lại, thường là với những công việc giá trị thấp. Đây là một cái bẫy nguy hiểm, vì nó khiến bạn lãng phí đi cơ hội vàng để tạo ra đòn bẩy thực sự.
Nên nhớ, mục tiêu của việc ủy thác không phải là để bạn được nghỉ ngơi nhiều hơn (dù đó là một phần thưởng xứng đáng), mà là để giải phóng bạn khỏi những công việc có thể thay thế, để tập trung vào những việc chỉ bạn mới có thể làm. Thay vì chỉ đơn thuần ‘lấp đầy’, đã đến lúc bạn cần đầu tư thời gian một cách chiến lược. Dưới đây là 3 lĩnh vực cốt lõi mà mọi founder nên tập trung vào khi có trong tay nguồn vốn thời gian quý giá.
| Lĩnh Vực Đầu Tư | Mục Tiêu | Ví Dụ Cụ Thể |
|---|---|---|
| 1. Kỹ năng (Skills) | Tăng khả năng tạo ra giá trị có đòn bẩy cao. | Lãnh đạo, xây dựng hệ thống (SOP), quản trị tài chính, đàm phán. |
| 2. Niềm tin (Beliefs) | Phá bỏ rào cản tư duy đang kìm hãm sự phát triển. | Vượt qua nỗi sợ thất bại, niềm tin “không xứng đáng”, tư duy “chỉ làm nhỏ thôi”. |
| 3. Tính cách (Character) | Củng cố nền tảng để duy trì thành quả bền vững. | Tinh thần thép, sự nhất quán, kỷ luật, giao tiếp hiệu quả. |
Lĩnh vực 1: Kỹ năng – Nâng cấp hệ điều hành của chính bạn
Khi đã thoát khỏi những công việc sự vụ, bạn có cơ hội để nâng cấp bộ kỹ năng của mình lên một tầm cao mới. Đây không phải là những kỹ năng chuyên môn như chạy quảng cáo hay viết code, mà là những kỹ năng có tính đòn bẩy cao – những thứ giúp bạn tạo ra kết quả lớn hơn với cùng một đơn vị nỗ lực. Hãy nghĩ về nó như việc nâng cấp hệ điều hành của chính bạn.
Một số kỹ năng bạn nên đầu tư thời gian để học hỏi và rèn luyện bao gồm:
- Kỹ năng lãnh đạo truyền cảm hứng: Thay vì quản lý giao dịch (bảo làm gì, kiểm tra, giao việc mới), hãy học cách lãnh đạo chuyển đổi. Tức là đưa ra một tầm nhìn rõ ràng, đàm phán về kết quả mong muốn, và huấn luyện đội ngũ của bạn đi đến thành công. Đây là sự khác biệt giữa một người quản lý và một nhà lãnh đạo.
- Kỹ năng xây dựng hệ thống (SOPs): Làm thế nào để những gì bạn ủy thác được thực hiện một cách nhất quán và hiệu quả mà không cần bạn kè kè bên cạnh? Đó là lúc cần đến quy trình vận hành chuẩn (SOP). Dành thời gian để hệ thống hóa những gì hoạt động tốt trong doanh nghiệp của bạn là một trong những khoản đầu tư sinh lời nhất.
- Kỹ năng tài chính: Hiểu các chỉ số tài chính, dự phóng dòng tiền, và xây dựng văn hóa tài chính lành mạnh. Đây là những kỹ năng tối quan trọng để bạn không chỉ kiếm được tiền, mà còn giữ và nhân tiền.
Đầu tư vào kỹ năng là cách bạn biến thời gian rảnh thành năng lực, biến năng lực thành giá trị, và biến giá trị thành kết quả vượt trội. Đừng bao giờ ngừng học hỏi.
Lĩnh vực 2: Niềm tin – Phá vỡ những giới hạn vô hình
Đây là lĩnh vực thường bị bỏ qua nhưng lại có tác động sâu sắc nhất. Bạn có thể có mọi kỹ năng trên đời, nhưng nếu bị kìm hãm bởi những niềm tin tiêu cực, bạn sẽ không bao giờ đi xa được. Những niềm tin này giống như những sợi dây vô hình, trói chân bạn lại ngay khi bạn chuẩn bị cất bước.
Tôi có một người bạn tên Rachel. Cô ấy điều hành một agency rất thành công. Một hôm, cô ấy nói với tôi: “Sơn à, tớ không muốn xây một công ty lớn đâu. Tớ chỉ muốn giữ nó nhỏ gọn, siêu lợi nhuận là được rồi.”. Nghe có vẻ hợp lý, đúng không? Nhưng ngay trong cuộc trò chuyện đó, cô ấy lại than phiền rằng mình không có thời gian để đi tập gym, không có thời gian cho các mối quan hệ cá nhân.
Thấy sự mâu thuẫn không? Cô ấy nói không muốn công ty lớn hơn, nhưng thực chất là cô ấy đang không có đủ nguồn lực (thời gian) để sống cuộc sống mình muốn. Niềm tin “chỉ muốn công ty nhỏ” thực chất là vỏ bọc cho nỗi sợ hãi: sợ mất kiểm soát, sợ thất bại ở quy mô lớn hơn.
Nhiều founder cũng mắc kẹt trong những niềm tin tương tự: “Tôi không xứng đáng tính giá cao hơn”, “Nếu tôi thất bại, mọi người sẽ nghĩ gì?”, hay “Không ai có thể làm việc này tốt hơn tôi”. Đầu tư vào việc nhận diện và thay đổi những niềm tin này là điều kiện tiên quyết để bạn mở khóa tiềm năng của mình. Hãy tự hỏi: Điều gì đã ngăn cản bạn đưa ra những quyết định lớn lao hơn? Câu trả lời thường ẩn chứa một niềm tin giới hạn cần được phá bỏ.
Lĩnh vực 3: Tính cách – Rèn luyện lõi thép bên trong
Nếu kỹ năng là vũ khí và niềm tin là tấm bản đồ, thì tính cách chính là người lính sử dụng chúng. Thiếu đi một nền tảng tính cách vững chắc, kỹ năng và niềm tin của bạn sẽ dễ dàng sụp đổ trước áp lực. Đây là khoản đầu tư để “khóa” chặt những thành quả bạn đã đạt được ở hai lĩnh vực trên.
Các đặc điểm tính cách này không phải là thứ gì đó bẩm sinh, chúng hoàn toàn có thể được rèn luyện thông qua thói quen và sự nhất quán. Hãy tập trung vào:
- Tinh thần thép (Mental Toughness): Khả năng đối mặt với nghịch cảnh, sự từ chối và thất bại mà không gục ngã.
- Sự nhất quán (Consistency): Cam kết làm những việc cần làm, ngày này qua ngày khác, ngay cả khi không có cảm hứng. Thành công không đến từ những gì bạn làm đôi khi, mà đến từ những gì bạn làm một cách nhất quán.
- Giao tiếp hiệu quả (Effective Communication): Khả năng truyền đạt ý tưởng một cách rõ ràng, lắng nghe thấu cảm và xây dựng mối quan hệ bền chặt.
Củng cố tính cách giúp bạn trở thành phiên bản mà thành công muốn tìm đến. Nó biến những hành động đúng đắn thành bản năng.
Đừng mong vấn đề dễ hơn, hãy mong mình giỏi hơn
Nhà hiền triết Jim Rohn từng nói một câu mà tôi luôn tâm đắc:
“Đừng ước mọi việc dễ dàng hơn, hãy ước bạn trở nên tốt hơn. Đừng ước ít vấn đề đi, hãy ước bạn có nhiều kỹ năng hơn.”
Thế giới kinh doanh không bao giờ trở nên dễ dàng hơn, chỉ có chúng ta trở nên mạnh mẽ và giỏi giang hơn. Thời gian rảnh bạn có được sau khi ủy thác không phải là một khoảng trống cần lấp đầy, mà là một cơ hội để đầu tư vào bản thân – vào kỹ năng, niềm tin và tính cách. Hãy khao khát có những vấn đề lớn hơn để giải quyết, bởi vì đi kèm với chúng là những phần thưởng và cơ hội tạo ra tác động lớn hơn.
Bạn đang đầu tư thời gian rảnh của mình vào đâu? Hãy chia sẻ trong phần bình luận bên dưới nhé!