TOPS - Hệ thống một người vận hành

Tôi Ước Mình Có Người Dẫn Đường Này Khi Mới 20 Tuổi Khởi Nghiệp

Bạn là founder trẻ đang cố 'tự mình xoay xở'? Tôi cũng từng như vậy. Bài viết này chia sẻ lý do vì sao một người dẫn đường (mentor) là lối tắt vàng giúp bạn tiết kiệm thời gian, tránh sai lầm chết người và tăng tốc sự nghiệp. Khám phá ngay!
Mục lục

Bạn có đang cố gắng “tự mình xoay xở” trong thế giới khởi nghiệp?

Bạn có bao giờ cảm thấy mình đang phải tung hứng quá nhiều chiếc đĩa cùng một lúc không? Một chiếc là sản phẩm, một chiếc là khách hàng, chiếc nữa là marketing, rồi đội ngũ, rồi dòng tiền… Cứ liên tục chạy vòng quanh, giữ cho mọi thứ không bị rơi vỡ.

Cảm giác choáng ngợp, mệt mỏi và đôi khi là một sự mông lung đến đáng sợ. Đó chính xác là cảm giác của tôi nhiều năm về trước, và cũng là những gì tôi thấy ở rất nhiều founder trẻ mà tôi có dịp trò chuyện.

Gần đây, tôi có buổi làm việc với hai founder trẻ ở độ tuổi 20, đầy tài năng và nhiệt huyết trong lĩnh vực làm phim. Họ có một tầm nhìn lớn, một sản phẩm tiềm năng và một cộng đồng đang chờ đợi. Nhưng họ cũng bị mắc kẹt trong chính mớ bòng bong do mình tạo ra: quá nhiều ý tưởng, quá nhiều hướng đi, quá nhiều câu hỏi “phải làm gì tiếp theo?”.

Họ đang cố gắng làm mọi thứ, và kết quả là không thể làm tốt nhất bất cứ thứ gì. Nhìn họ, tôi như thấy lại chính mình 8 năm trước, và tôi biết chính xác thứ họ cần không phải là thêm một ý tưởng hay, mà là một người dẫn đường.


Ưu thế và Bất lợi của Founder trẻ: Khi Năng lượng Gặp Thiếu kinh nghiệm

Nếu bạn đang ở độ tuổi 20, bạn đang sở hữu những lợi thế mà nhiều người chỉ có thể ao ước. Năng lượng của bạn gần như vô tận. Bạn sẵn sàng chấp nhận rủi ro, không vướng bận nhiều về gia đình hay các khoản vay ngân hàng. Bạn có sự nghiệp phía trước.

Nhưng đi kèm với đó là những bất lợi không thể chối cãi. Bạn thiếu kinh nghiệm, thiếu mạng lưới quan hệ, thiếu nguồn lực và đôi khi, thiếu cả sự tự nhận thức về điểm mạnh, điểm yếu của bản thân. Chính sự mất cân bằng này tạo ra một khoảng trống lớn: bạn có thừa năng lượng để chạy, nhưng lại không có bản đồ để biết nên chạy về đâu. Kết quả là lãng phí sức lực, đi vào ngõ cụt và lặp lại những sai lầm mà lẽ ra có thể tránh được.

Đây là một bảng tóm tắt nhanh để bạn dễ hình dung:

Ưu thế Vàng Bất lợi Cần Bù đắp
Năng lượng dồi dào, sẵn sàng “cày” Thiếu kinh nghiệm thực chiến
Khả năng chấp nhận rủi ro cao Mạng lưới quan hệ còn hạn chế
Không vướng bận (gia đình, thế chấp) Nguồn lực (tài chính, nhân sự) mỏng
Tư duy cởi mở, dễ thích nghi Dễ bị choáng ngợp và mất phương hướng

Hành trình của một founder trẻ là làm sao để tận dụng tối đa ưu thế và tìm cách nhanh nhất để lấp đầy những bất lợi. Và câu trả lời, theo kinh nghiệm của tôi, nằm ở việc tìm một người dẫn đường.


Hành trình tôi tìm thấy “người quản lý” của chính mình

Nhiều người nghĩ rằng founder là phải làm sếp, phải tự quản lý mọi thứ. Nhưng sự thật là, chính chúng ta cũng cần một người “quản lý” – một người mentor, một người cố vấn. Tôi nhận ra điều này sau một thất bại đau đớn.

Năm 21 tuổi, tôi xây dựng một startup về công nghệ. Tôi xây dựng nó chỉ để có danh xưng “founder”.

Sau khi phải trả một cái giá đắt, tôi hiểu rằng mình không thể đi một mình. Tôi bắt đầu tìm kiếm sự giúp đỡ. Tôi may mắn được kết nối và học hỏi từ những người đi trước, những người mà tôi vô cùng ngưỡng mộ. Họ không chỉ cho tôi kiến thức về chiến lược, tuyển dụng, xây dựng thương hiệu, mà quan trọng hơn, họ cho tôi một hệ quy chiếu để ra quyết định. Họ giúp tôi nhìn ra những điểm mù mà bản thân không bao giờ thấy được.

Tôi có thể tự tin nói rằng, 80% thành công của tôi đến từ sự dẫn dắt của những người mentor này. Họ chính là “người quản lý” vô hình, giúp tôi đi đúng hướng, giữ cho tôi tập trung và không đi chệch khỏi tầm nhìn của mình. Họ là lối tắt quý giá nhất trong sự nghiệp của tôi.


3 Cách Tìm Kiếm và Tận Dụng Người Dẫn Đường Hiệu Quả

Tìm được mentor đã khó, nhưng làm sao để tận dụng tối đa mối quan hệ đó còn khó hơn. Nhiều người nghĩ rằng chỉ cần gửi một email là có người sẵn sàng giúp đỡ. Sự thật không đơn giản như vậy. Dưới đây là 3 bước mà tôi tin rằng sẽ giúp bạn không chỉ tìm được mà còn xây dựng được mối quan hệ mentor bền vững.

Cách 1: Chủ động tìm kiếm và đừng ngại ngỏ lời

Mentor sẽ không tự nhiên xuất hiện trước cửa nhà bạn. Bạn phải là người chủ động. Hãy xác định những người bạn ngưỡng mộ, những người đã đạt được điều bạn đang hướng tới. Đó có thể là một người trong ngành, một tác giả bạn yêu thích, hoặc một founder có cùng giá trị.

Đừng quá sợ hãi việc bị từ chối. Hãy chuẩn bị một lời ngỏ lời chân thành, ngắn gọn, chỉ ra lý do cụ thể vì sao bạn muốn học hỏi từ họ và bạn tôn trọng thời gian của họ như thế nào. Sự chân thành và tôn trọng là chìa khóa để mở mọi cánh cửa.

Cách 2: Hãy đến với sự chuẩn bị, không phải tay không

Khi bạn đã có cơ hội nói chuyện với mentor, đừng bao giờ hỏi những câu chung chung như “Anh/chị cho em lời khuyên với”. Đó là cách nhanh nhất để lãng phí thời gian của cả hai. Hãy chuẩn bị trước những vấn đề cụ thể, những thách thức bạn đang đối mặt, và những mục tiêu bạn muốn đạt được.

Hãy cho họ thấy bạn đã suy nghĩ và nỗ lực. Mentor không phải người làm thay bạn, họ là người giúp bạn gỡ rối những nút thắt khó nhất.

Cách 3: Cam kết hành động, biến lời khuyên thành kết quả

Đây là bước quan trọng nhất. Lời khuyên của mentor chỉ thực sự có giá trị khi bạn biến nó thành hành động. Sau mỗi buổi nói chuyện, hãy tóm tắt lại những điều bạn học được và cam kết thực hiện chúng. Sau đó, hãy cập nhật tiến độ cho họ.

Điều này không chỉ cho thấy bạn nghiêm túc mà còn tạo ra một vòng lặp phản hồi tích cực, khiến họ muốn tiếp tục đầu tư thời gian vào bạn. Một người được cố vấn có khả năng hành động là tài sản quý giá nhất mà bất kỳ mentor nào cũng tìm kiếm.

Lời khuyên chỉ là lý thuyết, hành động mới tạo ra kết quả. Hãy chứng minh bạn xứng đáng với thời gian và tâm huyết mà người dẫn đường dành cho bạn.


Đừng cố phát minh lại bánh xe

Một trong những cái bẫy lớn nhất mà founder trẻ hay mắc phải là suy nghĩ rằng vấn đề của mình là duy nhất và cần một giải pháp hoàn toàn mới. Sự thật là, hầu hết những gì bạn đang vật lộn, người khác đã từng trải qua và tìm ra lời giải. Như Paul Graham, nhà sáng lập Y Combinator, đã nói:

Hầu hết các startup chết vì “khó tiêu”, không phải vì “chết đói”.

“Khó tiêu” ở đây chính là việc ôm đồm quá nhiều cơ hội, quá nhiều ý tưởng, để rồi chết chìm trong sự phức tạp. Một người dẫn đường sẽ giúp bạn nhìn ra điều đó. Họ sẽ nói với bạn rằng: “Việc này không phải là khoa học tên lửa đâu. Đừng cố phát minh lại bánh xe”.

Họ giúp bạn tập trung vào những thứ cốt lõi, những việc thực sự tạo ra giá trị, thay vì đuổi theo những “cơ hội sáng bóng” đầy cám dỗ nhưng lại làm bạn đi chệch hướng.


Chuyển dịch tư duy: Từ “tôi biết tất cả” sang “tôi sẵn sàng học hỏi”

Bước đầu tiên để có được một người dẫn đường là thừa nhận rằng bạn không biết tất cả. Rất nhiều founder, đặc biệt là khi còn trẻ, mang trong mình một sự kiêu hãnh (hoặc nỗi sợ) khiến họ không dám nhờ giúp đỡ. Họ mắc một “căn bệnh” mà tôi gọi là “bệnh gật đầu” – nói CÓ với mọi thứ. CÓ với ý tưởng mới, CÓ với khách hàng không phù hợp, CÓ với những dự án ngoài lề.

Nói KHÔNG để có không gian cho những điều quan trọng hơn. Đó là một sự chuyển dịch tư duy sâu: “Em cảm thấy như trút được cả một tảng đá trên ngực. Nhẹ nhõm hơn rất nhiều“. Đó chính là giá trị của sự rõ ràng mà một người mentor mang lại.


Hãy tìm người dẫn đường đầu tiên của bạn ngay hôm nay!

Khởi nghiệp một mình là một hành trình cô đơn và đầy chông gai. Nhưng bạn không nhất thiết phải đi một mình. Việc tìm kiếm một người dẫn đường không phải là dấu hiệu của sự yếu đuối, mà là biểu hiện của sự thông minh và khao khát phát triển. Đó là cách bạn tôn trọng thời gian và tiềm năng của chính mình.

Đừng đợi đến khi bạn mắc sai lầm mới đi tìm sự giúp đỡ. Hãy bắt đầu ngay hôm nay. Hãy tận dụng nguồn năng lượng tuổi trẻ của bạn, kết hợp nó với kinh nghiệm của người đi trước, và tạo ra một lối tắt vàng cho sự nghiệp của chính mình. Đó là khoản đầu tư thông minh nhất bạn có thể thực hiện.

Bạn đã có người dẫn đường cho mình chưa? Hoặc bạn đang gặp khó khăn gì trong việc tìm kiếm họ? Hãy chia sẻ câu chuyện của bạn ở phần bình luận bên dưới nhé!

Chia sẻ
Các bài viết liên quan:
Gửi tin nhắn cho tôi nhé